Ken uw museum | Van Kinsbergen

Van Kinsbergen was een dappere zeeheld, auteur en filantroop. In Elburg kennen we hem vooral van zijn liefdadigheidswerk, de scholen die naar hem genoemd zijn en uiteraard de van Kinsbergenstraat. Maar wie was hij nou eigenlijk? Het is tijd om zijn leven wat meer uit te lichten.

Jan Hendrik van Kinsbergen werd op 1 mei 1735 geboren in Doesburg maar toen hij 6 jaar oud was, vertrok hij met zijn vader naar Elburg. Drie jaar later, toen Jan Hendrik 9 jaar was, vertrok hij opnieuw uit Elburg maar ditmaal als soldaat naar de Zuidelijke Nederlanden, wat nu België is. Onvoorstelbaar in deze tijd, een jongetje van 9 naar de frontlinie sturen! Onze zeeheld viel op en kreeg een opleiding op de zeevaart. Hij ging daarnaast ook in Hollandse zeedienst maar er was, na zijn opleiding, weinig te vechten in Nederland. In 1770 ging hij daarom in Russische dienst. Hij versloeg de Turken en kreeg de eretitel Held van de Zwarte Zee. In 1775 kwam hij terug naar ons land, maakte hier naam als kapitein die de Barbarijse zeerovers versloeg en won de zeeslag van Doggersbank. Uiteindelijk vertrok hij naar Wenen en kreeg daar lof toegezwaaid van Jozef II.

In 1793 werd hij opperbevelhebber van de Nederlandse zeemacht en dat was ook nodig want we waren in oorlog met de Franse republiek. Nadat de Prins van Oranje (Willem V) naar Engeland vluchtte in 1795, werd hij gevangen genomen en nog wat later werd hij uit de krijgsbediening gezet. Hij vertrok naar Denemarken en ging in dienst bij de Deense koning als vice-admiraal tot 1806. In 1808 was hij weer in Nederland en werd hij buitengewoon maarschalk der Hollandse zeemacht.

Uiteindelijk bleef hij in Nederland en vestigde zich opnieuw in Elburg, aan de Jufferenstraat 17. Hij richtte hier een Instituut voor Opvoeding op, wat zijn naam droeg. Uit dit Instituut zijn uiteindelijk de Van Kinsbergen College ontstaan en de Van Kinsbergenschool die recent gesloopt is en nu gevestigd zit in Scola, die ook zijn naam draagt. Jan Hendrik van Kinsbergen overlijdt op 24 mei 1819 in zijn villa in Apeldoorn. Hij heeft op de plaatselijke begraafplaats daar een graf en er is een praalgraf in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.